در سال‌های اخیر، راه‌حل‌های لایه دوم برای رفع مشکلات مقیاس‌پذیری در شبکه‌های بلاک‌چین، به‌ویژه اتریوم، به‌شدت مورد توجه قرار گرفته‌اند. در این میان، آپتیمیسم (Optimism) یکی از پروژه‌های برجسته‌ای است که با کاهش هزینه تراکنشها و افزایش سرعت پردازش، تحولی در عملکرد اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز ایجاد کرده است. این بلاگ به‌صورت کامل به بررسی این شبکه می‌پردازد؛ از معرفی ارز دیجیتال OP گرفته تا تاریخچه آپتیمیسم، نحوه عملکرد و ویژگی‌های آن و در نهایت تحلیلی از آینده این فناوری. اگر هنوز نمی‌دانید ارز دیجیتال چیست؟ یا چگونه پروژههایی مانند Optimism می‌توانند بر قیمت ارز دیجیتال تاثیر بگذارند، در ادامه با ما همراه باشید.
ارز اپتیمیسم چیست؟
آپتیمیسم چیست؟ در دنیای پرشتاب بلاک‌چین و فناوری‌های لایه دوم، نام آپتیمیسم (Optimism) به‌عنوان یکی از مهم‌ترین پروژه‌های مقیاس‌پذیری اتریوم مطرح است. آپتیمیسم یک راهحل لایه دوم (Layer 2) برای بلاک‌چین اتریوم است که با استفاده از تکنولوژی Rollup، امکان پردازش سریع‌تر و ارزان‌تر تراکنشها را فراهم میکند. بسیاری از فعالان حوزه رمزارز، این پروژه را پاسخی به مشکلات مقیاس‌پذیری و هزینه بالای گس اتریوم می‌دانند. ارز دیجیتال این شبکه که با نماد OP شناخته میشود، نقش اساسی در حاکمیت، تامین مالی اکوسیستم و توسعه زیرساخت‌های این پروتکل ایفا میکند.
معرفی کوین OP
ارز دیجیتال OP، توکن بومی شبکه آپتیمیسم است که در سال ۲۰۲۲ به‌صورت رسمی راه‌اندازی شد. این توکن نه‌تنها ابزاری برای تعامل با اپلیکیشن‌های ساخته‌شده روی آپتیمیسم است، بلکه به دارندگان آن اجازه می‌دهد در فرآیندهای رأی‌گیری و تصمیم‌گیری درباره تغییرات شبکه نیز مشارکت داشته باشند.
کوین OP همچنین نقش مهمی در تشویق توسعه‌دهندگان و کاربران دارد. بسیاری از برنامه‌های غیرمتمرکز (dApp) برای تشویق کاربران به استفاده از شبکه آپتیمیسم، پاداش‌هایی را به‌صورت توکن OP ارائه می‌دهند. این مدل باعث رشد سریع این اکوسیستم شده و آن را به یکی از موفق‌ترین راه‌حل‌های لایه دوم تبدیل کرده است.
تاریخچه شبکه اپتیمیسم
پروژه آپتیمیسم نخستین‌بار در سال ۲۰۱۹ توسط تیمی از توسعه‌دهندگان با سابقه در حوزه بلاک‌چین معرفی شد. بنیانگذار اپتیمیسم، جینگ لانگ (Jinglan Wang) به همراه تیم خود، تلاش کرد با پیاده‌سازی تکنولوژی optimistic rollups، راهی برای کاهش هزینه‌های گس در شبکه اتریوم پیدا کند.
در ابتدا، آپتیمیسم تنها به‌صورت آزمایشی مورد استفاده قرار گرفت، اما به‌سرعت مورد توجه پروژه‌های بزرگی مثل یونی‌سواپ، سینتتیکس و Aave قرار گرفت. این استقبال، موجب تسریع در توسعه و راه‌اندازی رسمی شبکه اصلی (Mainnet) آپتیمیسم در سال ۲۰۲۱ شد.
شبکه اپتیمیسم
آپتیمیسم به‌عنوان یک لایه دوم روی اتریوم، با هدف انتقال بار پردازشی از شبکه اصلی به یک زنجیره جانبی طراحی شده است. این شبکه تراکنشها را خارج از زنجیره اصلی (Off-chain) پردازش میکند و سپس به‌صورت خلاصه شده روی بلاک‌چین اتریوم ذخیره میکند. این روش باعث میشود تا هزینه‌ها به‌طور چشم‌گیری کاهش پیدا کند و سرعت تراکنشها افزایش یابد.
همچنین بسیاری از کاربران که تازه وارد حوزه بلاک‌چین شده‌اند، معمولاً از خود می‌پرسند: اتریوم چیست؟ و چرا پروژههایی مثل آپتیمیسم، روی این بستر اجرا می‌شوند. پاسخ این است که اتریوم یکی از قدرتمندترین و پرکاربردترین بلاک‌چین‌های موجود است که به دلیل قابلیت اجرای قراردادهای هوشمند، برای توسعه‌دهندگان اهمیت زیادی دارد.
نحوه عملکرد اپتیمیسم
اصول عملکرد شبکه آپتیمیسم بر پایه مفهومی به نام Optimistic Rollups بنا شده است. در این مدل، فرض بر این است که تراکنش‌های ارسال‌شده درست هستند، مگر اینکه خلاف آن اثبات شود. در واقع، برخلاف مدل‌های سنتی که همه چیز باید بلافاصله تأیید شود، در آپتیمیسم یک بازه زمانی برای اثبات تقلب در نظر گرفته میشود.
تراکنشها ابتدا در شبکه لایه دوم اجرا شده و سپس خلاصه‌ای از داده‌ها به زنجیره اصلی اتریوم فرستاده میشود. این رویکرد، علاوه بر کاهش بار شبکه، کاملاً با زیرساخت اصلی اتریوم سازگار است. دلیل این سازگاری، تطابق کامل اپتیمیسم با ماشین مجازی اتریوم است؛ مفهومی که برای بسیاری از کاربران تازه‌کار این سؤال را به‌وجود می‌آورد که ماشین مجازی اتریوم چیست؟ و چه نقشی در اجرای قراردادهای هوشمند دارد. همین سازگاری باعث شده بسیاری از پروژهها، اپتیمیسم را به‌عنوان راهحل مقیاس‌پذیری خود انتخاب کنند.
کاربرد اپتیمیسم
کاربردهای آپتیمیسم بسیار متنوع و گسترده‌اند. این شبکه عمدتاً برای توسعه‌دهندگان اپلیکیشن‌های غیرمتمرکز و پروژه‌های دیفای کاربرد دارد. به‌طور مشخص، پروژههایی که حجم بالایی از تراکنش دارند و به‌دنبال کاهش هزینه‌ها هستند، از آپتیمیسم استفاده می‌کنند.
از جمله کاربردهای رایج این شبکه میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- اجرای سریع و کم‌هزینه قراردادهای هوشمند
- تعامل با پروتکل‌های دیفای مثل یونی‌سواپ و سینتتیکس
- تسهیل خرید و فروش NFT در مارکت‌پلیس‌های مبتنی بر اتریوم
- اجرای بازی‌های بلاک‌چینی با حجم بالای تراکنش
ویژگی‌های اپتیمیسم
شبکه آپتیمیسم چند ویژگی برجسته دارد که آن را از سایر راه‌حل‌های مقیاس‌پذیری متمایز میکند:
۱. سازگاری کامل با اتریوم
برخلاف برخی لایه‌های دوم دیگر، اپتیمیسم بدون نیاز به تغییر کدهای پروژه، با قراردادهای اتریومی سازگار است.
۲. کاهش چشمگیر هزینه گس
هزینه اجرای تراکنشها در این شبکه، نسبت به اتریوم، تا 90 درصد کمتر است.
۳. امنیت بالای مبتنی بر اتریوم
با توجه به اینکه داده‌ها در نهایت روی شبکه اصلی اتریوم ذخیره می‌شوند، امنیت کلی به‌خوبی حفظ میشود.
۴. پشتیبانی گسترده توسط اکوسیستم اتریوم
تعداد زیادی از پروژهها و کیف‌پول‌ها از جمله متامسک، یونی‌سواپ، سینتتیکس، Chainlink و … از این شبکه پشتیبانی می‌کنند.
آینده شبکه اپتیمیسم
با توجه به رشد سریع بازار دیفای و افزایش تقاضا برای راه‌حل‌های لایه دوم، آینده روشنی برای آپتیمیسم پیش‌بینی میشود. این شبکه هم‌اکنون در حال توسعه قابلیت‌هایی مثل Fault Proof و ZK Rollup ترکیبی است تا بتواند عملکرد و امنیت خود را به سطح بالاتری برساند.
سرمایه‌گذاران بزرگ، از جمله a16z و Paradigm نیز در مراحل مختلف تامین مالی این پروژه مشارکت داشته‌اند، که نشان‌دهنده اعتماد بازار به آینده این شبکه است. از سوی دیگر، افزایش استفاده از اپتیمیسم توسط پروژه‌های معتبر دیفای و NFT، باعث تثبیت جایگاه این شبکه به‌عنوان یکی از ستون‌های اصلی مقیاس‌پذیری اتریوم خواهد شد.
نتیجه‌گیری
آپتیمیسم به‌عنوان یکی از برجسته‌ترین پروژه‌های لایه دوم اتریوم، توانسته است با ترکیبی از امنیت، مقیاس‌پذیری و سازگاری کامل با اتریوم، جایگاه خود را در میان توسعه‌دهندگان و سرمایه‌گذاران تثبیت کند. کوین OP، شبکه اپتیمیسم را از نظر اقتصادی تأمین میکند و به کاربران این امکان را می‌دهد تا نقش فعالی در آینده آن داشته باشند. اگر به دنبال ورود به دنیای سریع‌تر و ارزان‌تر بلاک‌چین هستید، آپتیمیسم قطعاً یکی از گزینه‌های هوشمندانه است.
