الگوریتم اثبات مغز

در دنیای ارزهای دیجیتال، الگوریتم‌های اجماع نقش کلیدی در تأیید تراکنش‌ها و حفظ امنیت شبکه دارند. بیشتر ما با الگوریتم‌هایی مثل اثبات کار (PoW) و اثبات سهام (PoS) آشنا هستیم، اما الگوریتم جدیدتری به نام اثبات مغز (Proof of Brain یا PoB) نیز مطرح شده که تمرکز آن بر ارزش‌آفرینی از طریق فکر و محتواست. این الگوریتم به جای استفاده از توان پردازشی یا سرمایه مالی، از تولید محتوا، تعامل کاربران و رأی‌دهی به‌عنوان معیار مشارکت استفاده می‌کند. برای آشنایی با مفهوم پایه‌ای این فضا، پیشنهاد می‌کنیم برای شروع، به مطالعه و بررسی پاسخ ارز دیجیتال چیست بپردازید. همچنین در سایت بیتازر می‌توانید آموزش‌ها و تحلیل‌های تخصصی‌تری درباره انواع الگوریتم‌های اجماع و پروژه‌های مرتبط مطالعه کنید.

الگوریتم اثبات مغز PoB چیست؟ نگاهی به مفهوم PoB

اگر بخواهیم همه چیز درباره الگوریتم اثبات مغز PoB را بررسی کنیم، باید ابتدا به معنی لغوی آن بپردازیم. عبارت Proof of Brain به معنای اثبات مغز است؛ مفهومی که به‌جای منابع سخت‌افزاری یا سرمایه مالی، از تفکر، خلاقیت و مشارکت فکری انسان‌ها برای تأ‌یید ارزش و توزیع پاداش استفاده می‌کند. این الگوریتم اولین‌بار در سال ۲۰۱۶ و هم‌زمان با راه‌اندازی پلتفرم اجتماعی Steemit معرفی شد. دن لاریمر (Dan Larimer)، چهره‌ای شناخته‌شده در فضای بلاکچین و بنیان‌گذار پروژه‌هایی مانند BitShares و EOS، مبتکر اصلی این مدل بود. در Steemit کاربران با تولید محتوا، رأی دادن و تعامل اجتماعی، توکن STEEM دریافت می‌کردند؛ مدلی که با استقبال گسترده مواجه شد و بعدها در پروژه‌هایی مانند Hive نیز توسعه یافت. الگوریتم اثبات مغز POB چیست؟ الگوریتمی است که برخلاف مدل‌هایی مثل اثبات کار (PoW)، به‌جای نیاز به ماینر و برق، صرفاً بر پایه توان فکری عمل می‌کند. در مقایسه با اثبات سهام نیز، این مدل توزیع عادلانه‌تری از پاداش‌ها را ارائه می‌دهد، چون افراد صرف‌نظر از میزان سرمایه اولیه، می‌توانند با فعالیت مستمر و مفید، درآمد کسب کنند. این الگوریتم به‌ویژه برای شبکه‌هایی که تمرکز آن‌ها بر محتوا، آموزش یا تعاملات اجتماعی است، بسیار کاربردی محسوب می‌شود. این مدل به‌ویژه برای پلتفرم‌هایی مناسب است که اساس آن‌ها بر تولید محتوای کاربر‌محور و مشارکت اجتماعی شکل گرفته است. تفاوت‌های بنیادین این الگوریتم با سیستم‌های سنتی، زمانی بهتر قابل درک است که اصول الگوریتم اثبات کار چیست بررسی شود. PoB برخلاف اثبات کار یا اثبات سهام، تمرکز بیشتری بر شایستگی فکری و مشارکت اجتماعی دارد و مسیر تازه‌ای در دنیای Web3 باز کرده است.

الگوریتم اثبات مغز PoB چگونه کار می‌کند؟ ساز‌وکار الگوریتم اثبات مغز

روش کار الگوریتم اثبات مغز Po‌B به‌گونه‌ای طراحی شده که فعالیت‌های فکری و مشارکت‌های اجتماعی کاربران، به معیار اصلی برای دریافت پاداش تبدیل شود. برخلاف مدل‌هایی مانند اثبات کار یا اثبات سهام که بر قدرت پردازشی یا میزان دارایی متکی هستند، در PoB کاربران با انجام کارهایی مثل:

• تولید محتوای ارزشمند (مانند مقالات، پست‌ها یا ویدیو)
• ر‌أی دادن به محتوای دیگران
• نظر دادن و تعامل واقعی
• مشارکت موثر در جامعه

در این الگوریتم، سیستم به‌طور خودکار با بررسی رفتار کاربران، میزان مشارکت و رأی‌هایی که دریافت کرده‌اند، توکن‌هایی را به آن‌ها اختصاص می‌دهد. به همین دلیل، الگوریتم PoB بیشتر در پلتفرم‌هایی مانند Steemit یا Hive مورد استفاده قرار می‌گیرد که ساختار آن‌ها بر اساس تعاملات اجتماعی و محتوای تولید‌شده توسط کاربر بنا شده است. از نظر ساختاری، می‌توان گفت این مدل شباهت‌هایی با الگوریتم اثبات فعالیت چیست دارد، چرا که در هر دو، نقش فعال بودن کاربر در شبکه اهمیت دارد.  

تفاوت الگوریتم اثبات مغز و اثبات سوزاندن

در مقایسه با الگوریتم اثبات مغز (Proof of Brain)، الگوریتم اثبات سوزاندن (Proof of Burn) ساختاری کاملاً متفاوت دارد. در این الگوریتم، کاربران برای مشارکت در شبکه یا دریافت پاداش آینده، باید مقدار مشخصی از کوین‌های خود را برای همیشه از چرخه خارج کنند. این فرآیند که به آن «سوزاندن کوین» گفته می‌شود، با هدف کاهش عرضه و افزایش ارزش توکن باقی‌مانده در بازار انجام می‌شود. اما در الگوریتم PoB خبری از حذف سرمایه نیست. کاربران بر اساس تفکر، تولید محتوای باکیفیت، رأی‌دادن و تعامل واقعی در شبکه پاداش می‌گیرند. در واقع، این مدل به جای تکیه بر منابع مالی یا تجهیزات فنی، به ارزش‌آفرینی انسانی تأکید دارد.

این تفاوت بنیادین باعث شده که تفاوت الگوریتم اثبات مغز و اثبات سوزاندن به‌شکل زیر قابل جمع‌بندی باشد:

• (Proof of Brain (PoB: پاداش بر پایه مشارکت فکری و اجتماعی
• (Proof of Burn (PoB: پاداش از طریق حذف دائمی سرمایه از چرخه

همچنین باید اشاره کرد که الگوریتم اثبات مغز با مدل‌هایی مثل الگوریتم اثبات فعالیت، شباهت‌هایی مفهومی دارد؛ جایی که نقش کاربر در پویایی شبکه اهمیت دارد. با این تفاوت که در PoB، تمرکز اصلی بر کیفیت و ارزش مشارکت انسانی است. 

ویژگی‌ها و کاربرد الگوریتم اثبات مغز PoB

الگوریتم اثبات مغز PoB با تمرکز بر مشارکت انسانی و تولید محتوای ارزشمند، جایگزینی خلاقانه برای مدل‌های سنتی اجماع در بلاکچین ارائه می‌دهد. در این الگوریتم، کاربران به جای تکیه بر سرمایه یا قدرت پردازشی، با فکر، خلاقیت و تعامل سازنده پاداش می‌گیرند. در ادامه به مهم‌ترین ویژگی‌ها و کاربرد الگوریتم اثبات مغز PoB به‌صورت تیتر‌وار اشاره می‌کنیم:

•  پاداش بر اساس فعالیت فکری: تولید محتوا، رأی‌دهی و مشارکت در شبکه معیار دریافت پاداش هستند.
•  مناسب برای پلتفرم‌های اجتماعی و آموزشی: مانند Steemit و Hive که ساختار آن‌ها مبتنی بر تعامل کاربران است.
• افزایش کیفیت محتوا: کاربران برای تولید محتوای مفید و دریافت رأی تلاش می‌کنند، که باعث کاهش محتوای بی‌ارزش و اسپم می‌شود.
•  دموکراسی در توزیع پاداش: همه می‌توانند صرف‌نظر از سرمایه اولیه، با مشارکت فعال سهم بگیرند.
•  بدون نیاز به سخت‌افزار یا برق بالا: برخلاف الگوریتم‌هایی مانند اثبات کار، در PoB نیاز به ماینر یا مصرف انرژی بالا وجود ندارد.
•  قابل استفاده در ‌DAOها (سازمان‌های خودگردان غیرمتمرکز): برای سنجش مشارکت واقعی اعضا و تصمیم‌گیری شفاف مورد استفاده قرار می‌گیرد.
•  امکان توسعه در متاورس و وب ۳: به‌دلیل تأکید بر تعاملات انسانی و اقتصاد مبتنی بر محتوا، P‌oB با فضای آینده اینترنت سازگاری بالایی دارد.
•  پتانسیل برای بازی‌های بلاکچینی و شبکه‌های تعاملی: جایی که مشارکت بازیکن‌ها به شکل نوشتار، رأی یا تحلیل معنا پیدا می‌کند.

مزایا و معایب الگوریتم PoB اثبات مغز

الگوریتم اثبات مغز (Proof of Brain یا PoB) یکی از نوآورانه‌ترین مدل‌های اجماع در دنیای بلاکچین است که بر پایه مشارکت فکری، تعامل انسانی و تولید محتوا عمل می‌کند. این الگوریتم با وجود مزایای متعدد، مانند هر سیستم دیگری دارای محدودیت‌ها و چالش‌هایی نیز هست. در ادامه به مهم‌ترین مزایا و معایب الگوریتم PoB اثبات مغز اشاره می‌کنیم:

 مزایای الگوریتم P‌oB اثبات مغز

• تشویق به تولید محتوای با‌کیفیت: کاربران برای دریافت پاداش باید محتوای مفید و ارزشمند تولید کنند.
• عدم نیاز به تجهیزات گران‌قیمت: برخلاف الگوریتم‌هایی مانند PoW، نیازی به ماینر یا برق بالا نیست.
• افزایش مشارکت اجتماعی: کاربران در فرآیند رأی‌گیری، نظردهی و تعامل نقش فعالی دارند.
• توزیع پاداش عادلانه‌تر: فعالیت واقعی و خلاقانه افراد مبنای کسب درآمد قرار می‌گیرد، نه صرفاً میزان سرمایه.
• سازگار با پلتفرم‌های اجتماعی و محتوایی: مانند Steemit یا Hive که محتوای تولیدشده توسط کاربر مبنا قرار دارد.
• قابلیت توسعه در وب ۳ و ‌DAOها: با توجه به ماهیت غیرمتمرکز و تعاملی، این الگوریتم با اکوسیستم‌های جدید کاملاً هماهنگ است.

 معایب الگوریتم P‌oB اثبات مغز

• ریسک سوءاستفاده از رأی‌گیری: ممکن است گروه‌هایی با رأی‌های گروهی به محتوای بی‌ارزش امتیاز دهند.
• وابستگی به جامعه فعال: در صورت کاهش تعامل کاربران، پویایی و اثربخشی الگوریتم کاهش می‌یابد.
• ارزیابی کیفی محتوا گاهی دشوار است: ممکن است الگوریتم‌های رأی‌دهی همیشه بهترین محتوا را تشخیص ند‌هند.
• پاداش‌ها ممکن است ناعادلانه توزیع شوند: اگر مکانیزم رأی‌دهی شفاف یا متعادل نباشد.
• پیچیدگی در توسعه فنی: اجرای این الگوریتم نیازمند طراحی دقیق و ترکیب سیستم رأی‌گیری، پاداش‌دهی و تحلیل رفتاری است.

نتیجه‌گیری

الگوریتم اثبات مغز PoB رویکردی نوین و انسان‌محور در فضای بلاکچین است که به جای تکیه بر منابع مالی یا سخت‌افزاری، ارزش را از تفکر، خلاقیت و تعامل انسانی استخراج می‌کند. این مدل مخصوص پلتفرم‌هایی است که محتوای تولید شده توسط کاربران، نقش محوری در ساختار آن‌ها دارد. در مقایسه با الگوریتم‌هایی مانند اثبات کار یا اثبات سوزاندن، PoB عادلانه‌تر، کم‌هزینه‌تر و در عین حال، مناسب‌تر برای آینده وب ۳ و ساختارهای غیر‌متمرکز اجتماعی به نظر می‌رسد. با شناخت صحیح کاربردها، مزایا و محدودیت‌های این الگوریتم، می‌توان تصمیم‌های بهتری برای مشارکت یا سرمایه‌گذاری در پروژه‌های مبتنی بر آن گرفت.

1.تفاوت الگوریتم اثبات مغز با اثبات فعالیت چیست؟

در الگوریتم اثبات فعالیت، حضور کاربران برای ثبت بلاک اهمیت دارد، اما در PoB کیفیت مشارکت فکری و اجتماعی مبنای اصلی پاداش است.

 2.آیا Po‌B برای همه نوع بلاک‌چین مناسب است؟

خیر، این الگوریتم بیشتر مناسب پلتفرم‌هایی با محوریت محتوا، آموزش، تعامل اجتماعی و مدل‌های انگیزشی اجتماعی است.

3.الگوریتم Po‌B در چه پروژه‌هایی استفاده شده است؟

مهم‌ترین نمونه‌های کاربردی آن در پلتفرم‌های اجتماعی مانند Steemit و Hive مشاهده شده‌اند.