انافتیها (NFT) یا توکنهای غیرمثلی، نوعی دارایی دیجیتال هستند که بهواسطه فناوری بلاکچین امکان ثبت مالکیت و اصالت آثار دیجیتال را فراهم میکنند. در اینجا سؤال ارز دیجیتال چیست؟ اهمیت پیدا میکند چرا که انافتیها بر بستر ارزهای دیجیتال ساخته شدهاند اما تفاوت اصلی آنها در یکتایی و غیرقابل تعویض بودنشان است. اولین ایدههای مرتبط با انافتی به سال ۲۰۱۲ و پروژه Colored Coins برمیگردد، اما مفهوم واقعی و فراگیر انافتیها با معرفی استاندارد ERC-721 روی شبکه اتریوم شکل گرفت. در این مقاله به طور مفصل به تاریخچه ان اف تی میپردازیم و مخترع آن را معرفی میکنیم. اگر به دنبال خرید ارز دیجیتال و آشنایی بیشتر با مفاهیم این حوزه هستید میتوانید با مراجعه به صفحه بلاگ بیتازر اطلاعات مفیدی کسب کنید.

مخترع اولین ان اف تی (NFT)
انافتی (NFT) یا توکن غیرمثلی، یک نوع دارایی دیجیتال یکتا و غیرقابل تعویض است که روی بلاکچین ذخیره میشود و مالکیت یک اثر دیجیتال را تضمین میکند. اگرچه مفهوم توکنهای غیرمثلی به تدریج شکل گرفت، اما یکی از اولین ایدههای عملی انافتی را برنامهنویسی به نام کوین یانگ (Kevin McCoy) در سال ۲۰۱۴ مطرح کرد. کوین یانگ با همکاری همسرش آن رایس (Anil Dash) پروژهای به نام Quantum را ایجاد کرد که یک اثر دیجیتال هنری بود و به عنوان نخستین انافتی شناخته میشود. این پروژه، مالکیت یک تصویر دیجیتال را به صورت یکتا و قابل پیگیری در بلاکچین نشان میداد.
اما محبوبیت و گسترش انافتیها به سال ۲۰۱۷ و معرفی استاندارد ERC-721 روی شبکه اتریوم بازمیگردد که توسط برنامهنویسانی مانند ویتالیک بوترین و تیمش توسعه یافت. این استاندارد امکان ساخت و معامله توکنهای غیرمثلی را به شکلی فراگیر و مقیاسپذیر فراهم کرد و بازار هنر دیجیتال و داراییهای مجازی را متحول ساخت. برای بهتر این موضوع بد نیست بدانید NFT چیست؟ انافتی (NFT) یک توکن دیجیتال یکتا و غیرقابل تعویض است که مالکیت آثار و داراییهای دیجیتال را روی بلاکچین ثبت میکند.

تاریخچه شکل گیری ان اف تی
تاریخچه شکلگیری انافتیها نشاندهنده تکامل داراییهای دیجیتال و فناوری بلاکچین است که بهتدریج مفهوم مالکیت دیجیتال یکتا را ممکن ساخت. در ادامه روند شکل گیری ان اف تی ها را بررسی میکنیم.
1. ریشههای اولیه: اولین ایدههای داراییهای دیجیتال و توکنهای غیرمثلی
قبل از شکلگیری NFT های امروزی، ایده داراییهای دیجیتال غیرقابل تعویض در قالب پروژههای متنوعی مطرح شد. تلاش برای معرفی مالکیت دیجیتال و داراییهای منحصربهفرد، پایههای این مفهوم را گذاشت. فناوری بلاکچین هنوز در مراحل ابتدایی بود و ایده توکنهای خاص برای نمایش داراییهای منحصر به فرد در فضای دیجیتال، تازه آغاز به تکامل کرده بود.
2. پیدایش Colored Coins: نخستین گامها در شکلگیری NFT روی بیتکوین
Colored Coins پروژهای بود که تلاش میکرد توکنهای خاص و منحصربهفرد را روی بلاکچین بیتکوین پیادهسازی کند. این توکنها رنگی بودند تا نشان دهند هر واحد بیتکوین میتواند نمایانگر یک دارایی دیجیتال منحصر به فرد باشد. این ابتکار، نخستین گام واقعی در جهت شکلگیری NFTها بود و پایههایی برای توسعه فناوریهای بعدی فراهم کرد.
3. پروژههای اولیه NFT روی اتریوم: ظهور ERC-721 و CryptoPunks
با معرفی بلاکچین اتریوم، استاندارد ERC-721 به عنوان اولین استاندارد اختصاصی برای NFT ها شکل گرفت. پروژههایی مثل CryptoPunks به سرعت محبوب شدند؛ مجموعهای از شخصیتهای دیجیتال منحصربهفرد که قابلیت خرید و فروش داشتند. این حرکت، آغاز رسمی دنیای NFT ها و نشاندهنده کاربرد عملی فناوری توکنهای غیرمثلی بود.
4. تولد رسمی استاندارد ERC-721: پایهگذاری فناوری NFT به شکل امروزی
ERC-721 استانداردی بود که تعریف کرد هر توکن باید منحصربهفرد، غیرقابل تعویض و قابل شناسایی باشد. این استاندارد به توسعهدهندگان اجازه داد NFT های واقعی خلق کنند که قابلیت انتقال، فروش و مالکیت دقیق داشته باشند. تولد ERC-721 را میتوان نقطه عطفی در مسیر شکلگیری بازار گسترده و کاربردهای متنوع NFT ها دانست.
5. CryptoKitties: انفجار توجه عمومی و مشکلات مقیاسپذیری شبکه اتریوم
CryptoKitties اولین پروژه بزرگ NFT بود که توجه عمومی را به این فناوری جلب کرد. کاربران میتوانستند گربههای دیجیتال منحصربهفرد خریداری و پرورش دهند. موفقیت ناگهانی این بازی باعث افزایش چشمگیر تراکنشها در شبکه اتریوم شد و مشکلات مقیاسپذیری این بلاکچین را به نمایش گذاشت، موضوعی که به توسعه راهکارهای بهبود شبکه منجر شد.
6. توسعه و تنوع پروژههای NFT: از آثار هنری دیجیتال تا آیتمهای بازیهای ویدیویی
در این دوره، پروژههای متنوع NFT در حوزههای مختلف رشد کردند. آثار هنری دیجیتال، کارتهای کلکسیونی و آیتمهای بازیهای ویدیویی به صورت توکنهای غیرمثلی عرضه شدند. تنوع کاربردهای NFTها باعث جذب سرمایهگذاران و هنرمندان شد و زمینه را برای ایجاد بازارهای گسترده و پلتفرمهای تخصصی فراهم کرد.
7. ورود برندها و هنرمندان بزرگ به دنیای NFT: بازار هنر دیجیتال در حال دگرگونی
در سالهای ۲۰۲۰ به بعد، برندهای مطرح و هنرمندان مشهور به طور جدی وارد بازار NFT شدند. فروش آثار هنری دیجیتال با قیمتهای میلیونی، توجه رسانهها و سرمایهگذاران را به خود جلب کرد. این روند باعث دگرگونی بازار هنر دیجیتال شد و NFTها را به یک ابزار مهم برای خلق و فروش داراییهای منحصربهفرد تبدیل کرد.
8. افزایش قیمتها و رشد انفجاری بازار NFT در سال ۲۰۲۱
سال ۲۰۲۱ نقطه عطفی برای بازار NFT بود. حجم معاملات به طور چشمگیری افزایش یافت و آثار دیجیتال با قیمتهای باورنکردنی فروخته شدند. این رشد انفجاری توجه جهانی را جلب کرد و باعث شد NFTها در رسانهها و جامعه کاربران بلاک چین به موضوعی داغ تبدیل شوند، بهویژه در حوزه هنر، موسیقی و ورزش.
9. ظهور پلتفرمهای فروش NFT: OpenSea، Rarible و رقابت برای جذب کاربران
پلتفرمهای معاملاتی مانند OpenSea و Rarible به عنوان بازارهای اصلی خرید و فروش NFT ظهور کردند. این بازارها امکان عرضه، خرید و فروش توکنهای غیرمثلی را با رابط کاربری ساده فراهم کردند. رقابت بین این پلتفرمها باعث بهبود امکانات و جذب گستردهتر کاربران شد و بازار NFTها را به یک اکوسیستم پویا تبدیل کرد.
10. نوآوریهای جدید در NFT: توکنهای تعویضناپذیر ترکیبی و توکنهای چندمنظوره
در سالهای اخیر، نوآوریهای متعددی در زمینه NFTها شکل گرفته است؛ از جمله توکنهای تعویضناپذیر ترکیبی که ویژگیهای چندگانه دارند و توکنهای چندمنظوره که قابلیت استفاده در بازی، هنر و متاورس را توأمان دارند. این پیشرفتها افقهای جدیدی در کاربردهای NFT باز کرده و باعث توسعه سریعتر بازار شدهاند.
11. چالشها و انتقادات NFT: مسائل محیط زیستی، حقوق مالکیت و کلاهبرداریها
با رشد بازار NFT، چالشهایی نیز مطرح شدهاند. نگرانیهای زیستمحیطی به دلیل مصرف بالای انرژی بلاکچینهای اثبات کار، مسایل حقوق مالکیت فکری و کلاهبرداریهای مرتبط، از مهمترین انتقادات به این فناوری است. این مشکلات باعث شده توسعهدهندگان به دنبال راهکارهای پایدار و قانونیتر برای NFT باشند.
12. آینده NFT: از متاورس تا اقتصاد دیجیتال غیرمتمرکز
NFTها به عنوان ستونهای اقتصاد دیجیتال آینده و متاورس شناخته میشوند. با پیشرفت فناوریهای واقعیت مجازی و بلاکچین، NFTها نقش مهمی در مالکیت داراییهای دیجیتال، شناسایی هویت و اقتصاد غیرمتمرکز خواهند داشت. انتظار میرود کاربردهای NFT به حوزههای بیشتری گسترش یابد و تحولات عمیقی در تعاملات دیجیتال ایجاد کند.
نتیجهگیری
تاریخچه NFTها نشاندهنده یک مسیر پیچیده و جذاب از ایدههای اولیه داراییهای دیجیتال تا شکلگیری بازارهای گسترده امروزی است. از پروژههای اولیه مانند Colored Coins و استاندارد ERC-721 گرفته تا انفجار توجه عمومی با CryptoKitties و رشد شگفتانگیز بازار در سالهای اخیر، NFT ها توانستهاند تحول بزرگی در حوزه مالکیت دیجیتال ایجاد کنند. با وجود چالشها و انتقادات، آینده NFT ها روشن و پر از فرصتهای نوین در دنیای متاورس و اقتصاد دیجیتال است.

NFT چیست و چرا خاص است؟
NFT یا توکن غیرمثلی، نوعی دارایی دیجیتال است که منحصربهفرد بوده و نمیتوان آن را با توکن دیگر به صورت مستقیم تعویض کرد. این ویژگی باعث میشود مالکیت دیجیتال به صورت دقیق و قابل اثبات ثبت شود.
چه کسی NFT را اختراع کرد؟
NFT به شکل امروزی محصول تکامل فناوری بلاکچین و پروژههای متعددی است. اولین گامها با پروژه Colored Coins روی بیتکوین برداشته شد، اما استاندارد رسمی ERC-721 روی اتریوم پایهگذار NFT های امروزی است.
چرا استاندارد ERC-721 مهم است؟
ERC-721 مشخص میکند که هر توکن باید منحصربهفرد باشد و این باعث میشود NFT ها بتوانند مالکیت دقیق و قابل انتقال را در بلاکچین تضمین کنند.
چه چالشهایی در مسیر رشد NFT وجود دارد؟
مصرف انرژی بالا در بلاکچینهای اثبات کار، مسائل حقوق مالکیت فکری و کلاهبرداریهای مختلف از مهمترین چالشهای پیش روی NFT ها است.